Historia
Joaquina Otero Lima, filla de Miguel Otero Otero e Anunciación Lima Vázquez, naceu o 17 de Xaneiro de 1939 en Sanxenxo, na provincia de Pontevedra. De pequena, viviu na Barrosa, na parroquia de Adina, en Sanxenxo.
Desde nena, traballou na terra, primeiro axudando á súa nai e logo soa. Tamén traballou de carreteira co seu pai. Ela era a que levaba o carro. Co carro, transportaban area e cunchas, que collían das praias da zona. A area ía destinada á construción e, as cunchas, usábanse de abono. Ían tamén buscar berberechos a Combarro e Raxó para vender na praza de Sanxenxo e ían coller marisco ao peirao para levalo ás fábricas. Tamén collían tellas nunha fábrica de Vilalonga, para levalas ás obras. Usaban o carro para transportar as redes de pesca do porto de Portonovo, onde os seus avós tiñan un cascador, para cocer e tinguir as redes.
Cando só tiña 15 anos, a súa nai, Anunciación, tivo unha trombose e qudou inválida na cama. Nese momento, Joaquina quedou orfa de nai e tivo que facer todas as cousas da casa, seguir traballando as terras e traballar para gañar diñeiro e pagar ao médico e as medicinas. Entón, Joaquina foi traballar aos viveiros de pinos e eucaliptos do ICONA (Instituto de Conservación da Natureza). Alí o que facía eran sementeiros de pino e eucalipto para logo plantalos nos montes. Anunciación faleceu no 1958 despois de pasar varios anos inválida na cama, nese momento, Joaquina quedou soa co seu pai na casa.
Joaquina traballou de bateeira na ria de Pontevedra, limpando, colgando e sacando os mexillóns. Tamén traballaba nunha fábrica de conservas no lugar do Cobelo, en Poio, onde limpaba os mexillóns, cocíaos, e, para rematar, empanábaos. Realizaba o mesmo proceso coas ameixas.
En 1960, Joaquina casou con Ramón Freijeiro Abal, un mariñeiro de Sanxenxo. Co que viviu na Barrosa. Logo tivo o seu primeiro fillo, que morreu con tan só un mes de idade, e tivo que pasar por iso soa porque o seu marido estaba no mar. En 1964 naceu o seu fillo Alberto, ao que criaron na Barrosa, ata mudarse a Bordóns en 1967. Despois, naceu en 1971 o seu fillo Ramón e fixeron unha casa en Nanín, Sanxenxo, na que Joaquina vivirá ata o día de hoxe, pero, Ramón sería levado a unha residencia en Ribadumia. No 1978 faleceu Miguel, o pai de Joaquina.
Traballou de leiteira por Sanxenxo e Portonovo, incluso despois de casar con Ramón. Tiña que levar ao seu fillo con ela porque non había ninguén que o coidara, xa que o seu marido pasaba case todo o tempo no mar.
Joaquina tamén cultivaba verduras na súa horta, que vendía aos hoteis e restaurantes de Sanxenxo e Portonovo. Ademais, ía a Sanxenxo a vender verduras á praza de abastos. En verán, Joaquina ía a mediodía a vender froita ás casas dos veraneantes, xunto co seu fillo. Vendía produtos que producía na súa casa, como ovos, patacas... e cambiábaos por outros que non se producían nesa zona, principalmente o aceite. Joaquina ía vender gando (ovellas, porcos e vacas) que nacía na casa á feira de Meaño. Tamén tiña que ir a Bueu e a Pontevedra en barco, para vender alí os seus porcos e cebolas. Tamén facía pan para a casa, dedicábase a moer o millo e cocer o pan.
Joaquina tamén limpaba casas e fincas de veraneantes ou veciños e serviu nalgunha casa limpando e facendo a comida. Ao tempo, coidaba dos seus propios fillos e a súa casa. Ademais, traballou limpando montes para a súa familia.
A día de hoxe, Joaquina ten 81 anos e aínda segue cultivando na finca da súa casa verduras que reparte entre os seus fillos. Tamén segue a criar galiñas e facendo pan. Ademais, limpa a súa casa soa e encántalle facer a comida para os seus netos cando van visitala. Aínda coida as viñas, porque di que “non poden quedar a monte”, e axuda ao seu fillo Ramón a facer viño. En resumo, segue facendo o que sempre fixo, e sen recibir ningún diñeiro a cambio, de feito, a pesar de ter tantos traballos diferentes na súa vida, non goza dunha pensión, como lle pasa á meirande parte das mulleres da súa idade en Galicia.