Atrapa un topónimo! - KaleidoScapes

Versión popular do microtopónimo

O Pedroso

Andrea Vilas Pampín · 5 febrero 2020 16:30

Versión oficial do microtopónimo
"Monte Pedroso"

Pronuncia do microtopónimo

Fotografía no lugar e coa persoa informante

Localización

Parada #	Nombre	Descripción	Latitud	Longitud
1	O Pedroso	Monte localizado ao noroeste de Santiago de Compostela.	42,888843072	-8,570988145

Significado do microtopónimo
Segundo a miña informante, o topónimo O Pedroso refírese a un pico alto con moitas penedas. Segundo o estudios de toponimia aos que acudín, o topónimo Pedroso provén do latín pedrosum e designa un lugar con moitas pedras.

Clasificación segundo o significado
Orónimo

Descricións das características naturais
O Pedroso é un monte situado preto de Santiago de Compostela. A súa vexetación está formada principalmente por pinos, aínda que tamén posúe un poboación destacable de outras árbores coma acacias. Unha das súas características que máis definen ao monte e a súa gran cantidade de pedras de gran tamaño.

Descricións das características antrópicas
O Pedroso é un monte cunha gran cantidade de elementos creados polo ser humano. No punto máis alto do cume atópase unha antena para as telecomunicacións. Para conectar a antena cos pobos colindantes, construíronse unha serie de estradas que pasan, ademais, por distintos miradores. Tamén cabe destacar a existencia de distintos cruceiros que forman un vía crucis.

Nos últimos anos construíuse tamén unha área recreativa que aproveitaba as inmediacións das antigas minas de auga. Para acadar o obxectivo de atraer a máis xente, construíron un local para que fixera de bar, un parque para nenos e un par de lagoas artificiais.

Actividades asociadas ao lugar
O Pedroso era un lugar donde a xente cultivaba a terra e onde os gandeiros levaban aos seus animais para que pastasen. Ademais no alto do monte localízase unha gran antena de televisión e radio polo que tamén conta a actividade dos traballadores. A maiores, cabe destacar o uso das minas de auga que hai no alto de O Pedroso e unha cafetería localizada na área recreativa.

O aproveitamento das terras de cultivo, o coidado dos animais e o uso das minas de auga forman parte do sector primario; mentras que a antena para as telecomunicacións e o bar forman parte do sector terciario.

Mostras de tradición oral
Hai unha lenda que di que as minas de agua de O Pedroso era en realidade uns túneles que servían de pasadizo para que as monxas do convento de San Francisco puideran chegar ata a Catedral. Esta historia non foi comprobada polo momento, pero é bastante improbable que sexa verdade porque os nenos acostumaban a xogar nas minas e nunca encontraron nada.

Presenza do microtopónimo en Galicia
Ademais de este monte tamén existen:
-Río Pedroso, en Chantada (Lugo)
-Río Pedroso, en Viveiro (Lugo)
-Pedroso de Arriba, en Begonte (Lugo)
-Pedroso de Abaixo, en Begonte (Lugo)
-O Pedroso, en Chantada (Lugo)
-O Pedroso, en Friol (Lugo)
-O Pedroso, en Mondoñedo (Lugo)
-O Pedroso, en As Neves (Pontevedra)
-O Pedroso do Norte, en Padrón (A Coruña)
-O Pedroso do Vendaval, en Padrón (A Coruña)
-O Pedroso, en Sarria (Lugo)
-Pedroso, en Vila de Cruces (Pontevedra)
-O Pedroso, en Vilagarcía de Arousa (Pontevedra)

Fotografías do lugar

Fotografías adicionais

Fontes secundarias empregadas
-Ares Vázquez, Nicandro (2013): "Estudos de toponimia galega". RAG. Páxinas: 614 e 810.

Nome e apelidos
Alicia Agra Carregal

Versión popular do microtopónimo

Os muíños

Yenny Medina Cardoso · 5 marzo 2020 21:11

Versión oficial do microtopónimo
Refuxio de Verdes

Pronuncia do microtopónimo

Fotografía no lugar e coa persoa informante

Localización

Parada #	Nombre	Descripción	Latitud	Longitud
1	Refuxio de Verdes	muíños	43,225641985	-8,793047451

Significado do microtopónimo
Antigamente só estaban os quince muíños, non había nin a ponte, nin as mesas, nin as cadeiras nin as barbacoas. Só muíños.

Clasificación segundo o significado
Construcións

Descricións das características naturais
Sitúase ao lado do río Anllóns, rodeado de vexetación e moitas árbores de distintos tipo e musgo. Actualmente aínada se conserban os muíños. Utilizában a forza da auga para moer e facer fariña.

Descricións das características antrópicas
Hoxe podemos ver como foron engadindo cousas ata formar unha especie de parque "natural". Engadiron pontes para poder pasar de un lado a outro, mesas, cadeiras, e unhas barbacoas (feitas de pedra ou madeira).

Actividades asociadas ao lugar
Antigamente só se ía a moer para facer fariñas, como moito a miña infomante e os seus amigos ían xogar preto do río no verán. Agora, é un sitio onde vai a xente a pasar o día, normalmente, tamén no verán, debido a que o caudal da auga é menor.

Mostras de tradición oral
A miña informante contábame que nese lugar hai moito tepom, (moito antes de que ela fose nena) un traballador, morreu pasando de un muíño a outo, díxome que foi polo caudal, que era moi forte e había moita auga e morreu, pero nunca atoparon o seu corpo, e lle fixeron unha cruz preto dos muíños.

Presenza do microtopónimo en Galicia
Non atopei ningún sitio que se chamase así.

Fotografías do lugar

Fotografías adicionais

Fontes secundarias empregadas
https://unmundoinfinito.com/refuxio-de-verdes-un-paraje-idilico-en-galicia/

Nome e apelidos
Dosinda Villar Reino

Versión popular do microtopónimo

Agra da casa

Irene Calvo González · 5 marzo 2020 20:33

Versión oficial do microtopónimo
A agra da casa

Pronuncia do microtopónimo

Fotografía no lugar e coa persoa informante

Localización

Parada #	Nombre	Descripción	Latitud	Longitud
1	A agra da casa		42,862392800	-8,674670600

Significado do microtopónimo
A agra da casa ten este nome porque era unha gran extensión de terreo no que os veciños cultivaban, cada un na sua leira.

Clasificación segundo o significado
Explotacións agropecuarias

Descricións das características naturais
Situase en Brión, nunha zona chá que foi modificada polo ser humano para cultivar, e agora como xa non se cultiva, é un gran prado.

Descricións das características antrópicas
Esta situado as aforas de Brión, atravesando unha estrada que conecta o final do concello de Brión co comezo de Ortoño.
Por riba do terreo onde antes se cultivaba agora pasa unha autoestrada.

Actividades asociadas ao lugar
Este lugar, antigamente utilizabase para cultivar os vexetais que precisaban tanto os distintos veciños do lugar, como para os animais que criaban nas suas casas.

Mostras de tradición oral
A persoa que entrevistei, contoume que cando él era pequeno ía coa súa familia a sachar as patacas que plantaban na leira. Tamén recorda como os veciños axudábanse uns aos outros nas diferentes tarefas da labranza.
Os día no que finalizaban a recollida do millo, facían unha festa. Esta festa consistía en que todos os veciños reuníanse nalgunha casa e cada un levaba algo de comida que compartían uns cos outros. Despois disto bailaban coa música da gaita.

Presenza do microtopónimo en Galicia
No Nomenclátor non aparece nin o microtopónimo do lugar que escollín, nin de algún outro sitio que teña o mesmo nome.

Fotografías do lugar

Fontes secundarias empregadas
Utilizei:
Fontes orais do entrevistado.
Nomenclátor
Galicia Nomeada

Nome e apelidos
José Otero Muíño

Versión popular do microtopónimo

Morosa

Mario Rama Gallardo · 15 febrero 2020 15:54

Versión oficial do microtopónimo
Morosa

Pronuncia do microtopónimo

Localización

Parada #	Nombre	Descripción	Latitud	Longitud
1	Morosa		42,796655800	-8,983596300

Significado do microtopónimo
Meu avó dime que se chama así, porque unha morosa é un lugar onde hai moitas pedras e toxos e antigamente esta finca estaba descoidada.

Clasificación segundo o significado
Fitotopónimo

Descricións das características naturais
Sitúase nun monte a 8 m dende o nivel do mar e esta preto do Río Maior, en Esteiro.

Descricións das características antrópicas
Está situado nunha zona de cultivos está vallado cunha parede de pedra e alambre, dentro da finca hai árbores frutais.

Actividades asociadas ao lugar
Plantase árbores frutais como laranxeiros, viñas, mazanceiras, limoeiros e outras plantas.

Mostras de tradición oral
Fai uns anos un xabaril perseguiu a miña avoa ata a porta da sua casa, que está a 50 m da finca.

Presenza do microtopónimo en Galicia
Este topónimo tamén aparece en Cambados e en outros lugares de Muros.

Fotografías do lugar

Fontes secundarias empregadas
Nomenclátor https://www.xunta.gal/nomenclator,Acceso o día 05/03/2020. Galicia Nomeada https://galicianomeada.xunta.gal/sixtop/inicio, Acceso o día 05/03/2020.

Nome e apelidos
José Rama Mayo

Versión oficial do microtopónimo
Fuente de la salud

Emma Iacobe Vázquez García · 6 marzo 2020 15:51

Pronuncia do microtopónimo

Fotografía no lugar e coa persoa informante

Significado do microtopónimo
Este microtopónimo adquiriu ese significado porque antes a xente iba buscar auga a esa fonte e dicíase que ese auga daba saúde. Aínda hoxe en día a xente vai buscar auga alí pero non creo que todavía pensen que da saúde.

Clasificación segundo o significado
Hidrotopónimo

Descricións das características naturais
A fonte sitúase na parte baixa dun terraplén e detrás encóntrase un monte.

Actividades asociadas ao lugar
Hai leiras de cultivo no lugar do microtopónimo e antigamente celebrábase preto a Festa de San Andrés. Tamén hai cerca unha casa de turismo rural e un hostal. Nesa aldea nos anos 30 había un colexio nunha casa moi grande que todavía existe aínda que xa non é un colexio.

Mostras de tradición oral
Os meus avós dixeronme que non había ningún dito, refrán, lenda, etc... Pero si que me contaron unhas historias sobre ese sitio. Antigamente situábase alí unha carballeira chamada Pereira e dicíase que alí aparecíase a Santa Compaña e, na realidade, tratábase únicamente de xente que se disfrazaba cunhas sábanas e se asustaban uns aos outros. Tamén se dicía que alí ía a Santa Compaña porque como a xente non tiña moito diñeiro non se alimentaban moi ben polo que algunhas persoas non tiñan moi ben a vista e vían borroso e como a xente nos camiños de noite llevaban unhas luces na man pois a xente pensábase que era a Santa Compaña e saían correndo de alí.

Presenza do microtopónimo en Galicia
O meu microtopónimo tamén se atopa en Lugo, Becerreá,O Cereixal (San Xosé).

Fotografías do lugar

Fotografías adicionais

Fontes secundarias empregadas
Cabeza Quiles, F. Os nomes de lugar.
Topónimos de Galicia: orixe e significado , Xerais.
Cabeza Quiles, F. Os nomes da terra: topónimos galegos , Toxosoutos.
Cabeza Quiles, F. Toponimia celta de Galicia , Toxosoutos.
Cabeza Quiles, F., Guías A-Z. Toponimia de Galicia, Xerais.

Nome e apelidos
Fina Camino Suárez

Geography and History of Ames

Atrapa un topónimo! « Atrás Buscar: